Chân dung người dùng (User Personas)

many-persons

Người dùng của bạn là ai và không là những ai?

Thiết kế trải nghiệm người dùng của một sản phẩm là một bức tranh toàn diện được cấu tạo nên từ các yếu tố nhỏ có sự liên kết chặt chẽ với nhau. Đáp ứng nhu cầu người dùng luôn là kim chỉ nam mà mọi UX Designer và những người làm sản phẩm hướng đến. Trong quá trình thực hiện điều đó, một trong những câu hỏi cần chúng ta giải đáp một cách toàn diện và rõ ràng. Đó là “Người dùng của chúng ta là ai?”. Quả thật, câu hỏi đó không hề đơn giản chút nào. Và bài viết này sẽ mang đến cho các bạn một phương pháp trong UX để trả lời cho câu hỏi quan trọng trên. Đó là phương pháp xây dựng chân dung người dùng (User Persona). 

1/ Hiểu đúng về Persona

Đầu tiên, cần phải hiểu đúng “User Persona là gì?”. Theo Google UX Design, Personas là những người dùng hư cấu có mục tiêu và đặc điểm đại diện cho nhu cầu của một nhóm người dùng chính của sản phẩm mà bạn đang thiết kế. Đừng vì nó hư cấu mà các bạn tưởng là không thật. Ngược lại hoàn toàn, các thông tin về persona của một sản phẩm đều phải được lấy ra từ dữ liệu thực tiễn của người dùng (thông qua quá trình UX Research). Personas cho phép UX Designer xây dựng được sự đồng cảm thật với người dùng và đặt họ vào trung tâm cho mọi trải nghiệm mà bạn hướng đến. Nói cách khác, Persona giúp nhân cách hóa người dùng của chúng ta. Đỉnh cao của một persona là cho chúng ta cảm giác đó như một người dùng thật sự. Có tên tuổi, sở thích, mục tiêu, yêu thích ghét bỏ và đặc biệt là mong muốn tìm được giải pháp để giải quyết nỗi đau của họ. 

Hiểu về Persona rồi, chúng ta sẽ đi vào những thành phần chính của một Persona trong quá trình nghiên cứu UX. Trước tiên, một Persona thì sẽ trông như thế nào? 

Có dạng Lean, trông rất đơn giản thế này

Nguồn: Pinterest

Hoặc khá khủng thế này

Nguồn: Pinterest

Hoặc thực tiễn thế này

Nguồn: Pinterest

Tóm lại là nhiều dạng, và cách trình bày về Persona. Trông thì khá đơn giản, nhưng để ra được những thông tin của một Persona là cả một quá trình dày công nghiên cứu về người dùng. Từ thu thập dữ liệu thô đến những buổi phỏng vấn user chuyên sâu, vân vân và mây mây tuỳ từng sản phẩm. 

2/Các thành phần trong một User Persona

Có nhiều lựa chọn trong việc xây dựng Persona. Bài viết này mình xin giới thiệu về một form persona từ Google. Các thành phần bao gồm

  • Tên Persona: điều này không cần phải bàn cãi – bạn cứ sáng tạo một tên đầy đủ cho Người dùng của bạn
  • Hình ảnh Persona: cho phép trình bày Persona một cách chân thật nhất (tuỳ tính chất sản phẩm có thể dùng dạng Illustration, nhưng vẫn đảm bảo thống nhất với yếu tố nhân khẩu học)
  • Thông tin về nhân khẩu học Persona: bao gồm tuổi, giới tính, nghề nghiệp, học vấn, … Tương tự như Marketing, đây là những thông tin cơ bản cần thiết. 
  • Mục đích của Persona: xác định những yêu cầu của người dùng. Hiểu đơn giản là điều gì thúc đẩy người dùng sử dụng sản phẩm của bạn?
  • Cản trở hoặc nỗi đau của Persona: xác định những điều khó khăn gây cản trở người dùng đạt được mục đích của họ khi sử dụng sản phẩm
  • Mô tả: thường gọi là Quote, những câu nói nào thể hiện tính cách, quan điểm của người dùng. 

Ví dụ: một form Persona từ Google 

Nguồn: Cá nhân

Một trong những điều các bạn còn hay bỡ ngỡ khi lần đầu làm Persona là “Cần phải làm bao nhiêu Persona?”. Câu trả lời là không có con số nào là chính xác, thương rơi vào khoảng từ 2-3 Persona cho một sản phẩm là vừa đủ. Đây là con số mình học được từ kinh nghiệm của những người đi trước trong ngành. Các bạn có thể tham khảo bài viết này.

Kết luận

Như vậy, xây dựng được một Persona là các bạn đã bắt đầu dần hiểu được người dùng của mình. Điều quan trọng cần ghi nhớ mà mình đã nhắc ở đầu bài đó chính là các bạn sẽ tìm được câu trả lời cho câu hỏi “Người dùng của bạn là ai?”. Khi tìm được câu trả lời này, đồng thời các bạn cũng sẽ biết được “Người dùng của bạn không phải là ai?”. Vế sau này cũng vô cùng quan trọng để các bạn tập trung vào những gì tạo giá trị cho người dùng của các bạn hơn là phục vụ nhóm người dùng không phù hợp.

Khoá học Figma Thực Chiến dành cho các Beginner, Junior, Freshman UX/UI Designer của Rebo Academy truyền tải xuyên suốt khoá học cách tư duy thiết kế hướng vào người dùng, những câu hỏi, những vấn đề đặt ra sẽ rèn luyện cho các bạn cách đặt vấn đề trong mỗi component, section, page. Ở Rebo Academy, Chúng tôi không thực hiện Module UX Research là vì chúng tôi chỉ tập trung vào việc xây nền tảng về kỹ thuật, tâm thế để các bạn tự tin và có đất để dụng võ, từ đó có cảm hứng để tiếp tục theo đuổi quá trình hành nghề của bạn.

Bạn có thể tham khảo thêm về khoá học Figma Nền Tảng tại đường dẫn: https://rebo.vn/khoa-hoc-figma

Thân mến.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Các bài viết liên quan